Doel: Een deel van de patiënten die COVID-19 heeft doorgemaakt houdt last van vermoeidheid. Cognitieve gedragstherapie (CGT) kan helpen bij ernstige moeheid die ontstaat tijdens een ziekte. Dit project gaat na of cognitieve gedragstherapie via het internet kan voorkomen dat vermoeidheidsklachten van COVID-19-patiënten chronisch worden.
Contact met de onderzoeker: moecovid@amsterdamumc.nl
Website: MoenaCOVID.nl
Doel: De universiteit van Bristol onderzoekt in samenwerking met het WKZ in Utrecht en het NKCV de effectiviteit van een Engelse versie van internettherapie voor jongeren en adolescenten met CVS. Het onderzoek vindt plaats in Engeland. Het NKCV stelt de behandeling beschikbaar, en traint en superviseert de therapeuten.
Contact met de onderzoeker: hans.knoop@amc.uva.nl
Doel: Chronisch myeloïde leukemie (CML) is kanker van het bloed en beenmerg. CML Patienten kunnen vaak goed behandeld worden met Tyrosine kinase remmers (TKI). De behandeling heeft echter bijwerkingen waarvan ernstige vermoeidheid bekend is. Wij hebben een internet behandeling ontwikkeld voor deze vermoeidheid en onderzoeken nu de effectiviteit hiervan in samenwerking met dr. H. Jim en Prof dr. P. Jacobsen van het Moffitt Cancer Center in Florida. De resultaten van dit onderzoek worden in 2018 verwacht.
Contact met de onderzoeker: hans.knoop@amc.uva.nl
Doelgroep: vrouwelijke patiënten met CVS, die in aanmerking komen voor cognitieve gedragstherapie.
Doel: Het doel van deze studie is om te onderzoeken welke rol bepaalde hersengebieden spelen in het aanhouden van vermoeidheidklachten in mensen met CVS. Hiertoe zullen we gebruik maken van een functionele MRI waarmee hersenactiviteit gemeten kan worden terwijl er een aantal taken worden uitgevoerd. Daarnaast willen we kijken hoe de behandeling met cognitieve gedragstherapie de activiteit in het brein beïnvloed. Patiënten worden daarom twee keer gemeten. Eenmaal vóór en eenmaal na de behandeling. Daarnaast is er een controlegroep: deze patiënten worden tweemaal gemeten voordat de behandeling start. Op deze manier kunnen we kijken of de veranderingen die we na de behandeling zien anders zijn dan veranderingen die mogelijk plaats vinden zonder behandeling.
Aanmelden: Er zijn inmiddels voldoende deelnemers dus er worden geen nieuwe patiënten meer gevraagd voor deelname aan dit onderzoek. De gegevens worden nu geanalyseerd. Inmiddels is een artikel over structurele afwijkingen in het brein bij CVS gepubliceerd in Biological Psychiatry.
Contact met de onderzoeker: hans.knoop@amc.uva.nl
Doelgroep: patiënten met diabetes type 1 die langer dan 6 maanden ernstig moe zijn.
Doel: Middels dit onderzoek hebben wij onderzocht of cognitieve gedragstherapie voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1 effectief is. De behandeling wordt aangeboden als combinatie uit een aantal internetmodules en een aantal gesprekken op het NKCV. Doel van de behandeling is een afname van vermoeidheid en de beperkingen door vermoeidheid. Uit onderzoek blijkt dat de behandeling effectief is, de resultaten zijn gepubliceerd in de Lancet Diabetes & Endocrinology
Contact met de onderzoeker: juliane.menting@radboudumc.nl of hans.knoop@amc.uva.nl
Doelgroep: Patiënten die in aanmerking komen voor cognitieve gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom.
Doel: Mensen met CVS geven vaak aan problemen te hebben in de aandacht en concentratie. We brengen in kaart hoe mensen met CVS op informatie in hun omgeving reageren en hoe zij deze begrijpen en interpreteren. Dit onderzoek is bedoeld om meer inzicht in dit probleem te krijgen. Ook willen we weten hoe de aandacht- en concentratieproblemen door cognitieve gedragstherapie beïnvloed worden. We hopen dat dit onderzoek kennis oplevert die kan helpen nieuwe behandelmethoden voor CVS te ontwikkelen. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met Prof Rona Moss-Morris van King’s College, Londen. De dataverzameling is nog gaande, maar er worden geen nieuwe deelnemers geworven.
Contact met de onderzoeker: hans.knoop@amc.uva.nl
Doelgroep: patiënten met een Q-koortsvermoeidheidssyndroom (QVS).
Doel: Twintig procent van de mensen die een acute Q-koorts infectie heeft doorgemaakt ontwikkelt langdurige klachten van vermoeidheid, ook wel QVS. Hoewel we steeds meer weten over QVS is er ook nog veel onbekend. In dit onderzoek werd onderzocht of er een effectieve behandeling voor QVS is. De behandelingen die werden onderzocht zijn cognitieve gedragstherapie, langdurig gebruik van antibiotica (doxycycline) en het gebruik van een placebo. Het blijkt dat cognitieve gedragstherapie leidt tot minder vermoeidheid.
Contact met de onderzoeker: Stephan.Keijmel@radboudumc.nl
Doelgroep: patiënten die in behandeling komen voor het chronisch vermoeidheidssyndroom.
Doel: We hebben getrapte zorg ontwikkeld voor CVS en we willen weten of dit effectief is. De getrapte zorg bestaat uit twee stappen. De patiënt start met de eerste stap: de internetbehandeling. Na ongeveer een half jaar wordt het resultaat hiervan geëvalueerd. Voor wie hersteld is wordt de behandeling dan afgesloten. Voor wie nog niet hersteld is wordt de behandeling vervolgd met de tweede stap: individuele cognitieve gedragstherapie. We vergelijken de resultaten van patiënten die getrapte zorg hebben ontvangen met de resultaten van mensen die ‘reguliere’ zorg hebben ontvangen: alleen de individuele cognitieve gedragstherapie, gewoonlijk na een wachtlijst.
Contact met de onderzoeker: margreet.worm-smeitink@radboudumc.nl
Doelgroep: patiënten die in één van de deelnemende instellingen in behandeling komen voor het chronisch vermoeidheidssyndroom.
Doel: We hebben getrapte zorg ontwikkeld voor CVS. We willen weten of dit in de Ggz even succesvol kan worden uitgevoerd als in het NKCV. Als dit zo is zouden patiënten in het vervolg dus niet allemaal naar Nijmegen hoeven voor de behandeling, maar kunnen ze wellicht dichter bij hun woonplaats worden behandeld.
Waar wordt het onderzoek uitgevoerd: De getrapte zorg is uitgerold in 10 vestigingen in Nederland: In Groningen (PsyQ Groningen), Emmen (PsyQ Emmen), Doetinchem en Zevenaar (GGNet), Roermond (PsyQ Roermond), Roosendaal (GGz WNB), Amsterdam (PsyQ Amsterdam ), Rotterdam (PsyQ Rotterdam Kralingen), Den Haag (PsyQ Den Haag Centrum), Utrecht (PsyQ Utrecht).
Deelname of meer informatie: www.gripopklachten.nl.
Contact met onderzoeker: margreet.worm-smeitink@radboudumc.nl
Doelgroep: Vrouwen die na behandeling van borstkanker last hebben van vermoeidheid.
Doel: We hebben een internetbehandeling ontwikkeld voor vermoeidheid na borstkanker. Dit is een online versie van onze gesprekstherapie voor vermoeidheid na kanker. Deze gesprekstherapie hebben we uitgebreid onderzocht. Het merendeel van de patiënten herstelt hiermee van vermoeidheidsklachten. In dit onderzoek bekijken we of ook de internetvariant effectief is in het verminderen van vermoeidheidsklachten. Inmiddels is duidelijk geworden dat de behandeling effectief is. De resultaten zijn gepubliceerd in cancer en de behandeling wordt nu standaard aangeboden in het NKCV.
Contact met de onderzoeker: harriet.abrahams@nkcv.nl
Doelgroep: Patiënten die last hebben van vermoeidheid tijden de palliatieve behandeling van kanker (zorg gericht op verlengen van het leven, verzachting/verlichting van symptomen en niet op genezing).
Doel: Veel patiënten die palliatief behandeld worden voor kanker hebben last van vermoeidheid. Vermoeidheid heeft een grote invloed op het dagelijks leven. Deze studie onderzoekt wat het effect is van twee typen behandelingen (fysieke training of cognitieve gedragstherapie) voor vermoeidheid, in vergelijking met standaard zorg tijdens palliatieve behandeling van kanker.
Contact met de onderzoeker: hans.knoop@amc.uva.nl
Waar wordt het onderzoek uitgevoerd: Het onderzoek wordt uitgevoerd in 8 Nederlandse ziekenhuizen. De arts beoordeelt aan de hand van de medische gegevens of patiënten daadwerkelijk voor dit onderzoek in aanmerking komen.
Doelgroep: Survivors van kinderkanker die behandeld zijn voor kinderkanker in de periode 1972-2002.
Doel: Dit onderzoek maakt deel uit van een groot landelijke onderzoek naar late effecten van kinderkanker (SKION LATER studie). We willen vermoeidheidklachten bij survivors van kinderkanker in kaart brengen: hoe vaak komt het voor, hoe beïnvloedt de vermoeidheid de kwaliteit van leven en zijn er factoren te vinden die de kans op kankergerelateerde vermoeidheid bij survivors verhogen? Maakt het bijvoorbeeld uit hoe intens de behandeling was of hoe oud het kind was ten tijde van de diagnose? We hopen met deze gegevens betere screeningsrichtlijnen te kunnen ontwikkelen en beter de risico’s in te kunnen schatten om zo in de toekomst betere zorg te kunnen leveren aan de survivors van kinderkanker.
Contact met de onderzoeker: Mailt u voor vragen naar arts-onderzoeker Amilie Boonstra via polilater@radboudumc.nl .
Meer informatie: www.skionlaterstudie.nl
Doelgroep: Iedereen van 18 jaar of ouder die een antibioticabehandeling gaat beginnen tegen de ziekte van Lyme.
Doel: Sommige mensen houden langdurig klachten nadat zij de ziekte van Lyme hebben gekregen. Ook na behandeling met antibiotica. Het gaat dan om klachten als vermoeidheid, pijn en concentratiestoornissen. Het doel van het onderzoek is om preciezer te kunnen bepalen hoe vaak deze klachten voorkomen en wat de oorzaken zijn.
Aanmelden: Mensen met een rode ring (erythema migrans) na een tekenbeet die gaan starten met antibiotica kunnen zich aanmelden via www.tekenradar.nl. Mensen met een andere vorm van Lymeziekte die gaan beginnen met antibiotica kunnen via hun huisarts of specialist worden aangemeld bij de deelnemende Lyme centra (Radboudumc, AMC, Gelre ziekenhuizen Apeldoorn).
Meer informatie: www.tekenradar.nl of www.lymeonderzoek.nl.
Doelgroep: Patiënten met myotone dystrofie type 1
Doel: Vermoeidheid is een veel voorkomend verschijnsel bij mensen met myotone dystrofie type 1. Daarnaast heeft vermoeidheid een negatief effect op de kwaliteit van leven bij deze mensen. In het OPTIMISTIC onderzoek onderzoeken we of mensen met myotone dystrofie type 1 die erg vermoeid zijn, beter worden (minder vermoeid en meer actief) als we behandeling geven met cognitieve gedragstherapie en oefentherapie.
Meer informatie: http://optimistic-dm.eu/
Contact met onderzoeker: kees.okkersen@radboudumc.nl
Waar loopt het onderzoek: Het Radboudumc in Nijmegen is één van de vier deelnemende ziekenhuizen aan de studie. Het onderzoek vindt daarnaast plaats in München (Duitsland), Parijs (Frankrijk) en Newcastle (Verenigd Koninkrijk). De inclusie voor het onderzoek is inmiddels gesloten, wat wil zeggen dat er geen nieuwe patiënten meer aan het onderzoek kunnen deelnemen.
Doelgroep: Patiënten die in behandeling komen voor het chronisch vermoeidheidssyndroom.
Doel: We hebben een internet behandeling voor patiënten met CVS ontwikkeld en willen weten of dit effectief is. Buitenom de diagnostiek en de eindevaluatie verloop alle contact via het internet. Voor jongeren bleek behandeling via internet even effectief als behandeling met gesprekken. Uit eerder onderzoek bij volwassenen was een behandeling met zelf-instructies en e-mailcontact voor een bepaalde groep patiënten effectief. We hopen dat een grotere groep patiënten herstelt met behulp van de internetbehandeling. De resultaten van het onderzoek worden nu geanalyseerd.
Contact met de onderzoeker: hans.knoop@amc.uva.nl
Doelgroep: mensen die na behandeling van borstkanker, slokdarmkanker of hematologische kanker behandeld met allogene stamceltransplantatie last hebben van vermoeidheid, angst of depressieve klachten
Doel: in eerder onderzoek is aangetoond dat gesprekstherapie en online therapie beiden effectief zijn in het verminderen van vermoeidheid na (borst)kanker. Het merendeel van de patiënten herstelt hiermee van vermoeidheidsklachten. In dit onderzoek bekijken we of het bieden van meer zorg op maat nog effectiever is in het verminderen van vermoeidheid. Naast vermoeidheid richt dit onderzoek zich ook op het verminderen van depressie na kanker of angst voor terugkeer van kanker.
Contact met de onderzoeker: Susan Harnas s.j.harnas@amc.uva.nl / Annemarie Braamse a.m.braamse@amc.uva.nl
Meer info: www.amc.nl/MATCH
Doelgroep: Patiënten met een hersentumor (glioom), die op het moment stabiel zijn en niet behandeld worden, die last hebben van ernstige vermoeidheid
Doel: We hebben een behandeling ontwikkeld voor vermoeidheid voor patiënten met een glioom. Deze behandeling bestaat uit gesprekken met een therapeut in combinatie met een internetbehandeling die de patiënt thuis doorloopt. Deze behandeling is uitgebreid onderzocht bij patiënten met andere tumoren, het merendeel van de patiënten herstelt hiermee van vermoeidheidsklachten. In dit onderzoek bekijken we of deze behandeling ook effectief is in het verminderen van vermoeidheidsklachten bij patiënten met een hersentumor.
Contact met onderzoeker: j.rottgering@amsterdamumc.nl
Waarom dit onderzoek?
Eén op de 5 patiënten met een medische aandoening heeft last van langdurige slapeloosheid. Slecht in-of doorslapen is niet goed voor de gezondheid. Daarom is, juist bij mensen met lichamelijke klachten, het behandelen van slapeloosheid belangrijk. Cognitieve gedragstherapie bij slapeloosheid is de eerste keus behandeling bij slapeloosheid, ook bij patiënten met een medische aandoening. Toch heeft niet iedereen voordeel bij en toegang tot deze behandeling.
Wat houdt het onderzoek in?
Ziekenhuis Gelderse Vallei (Ede), Zaans Medisch centrum (Zaandam) en Ziekenhuis Rivierenland Tiel, in samenwerking met het AmsterdamUMC en de Vrije Universiteit Amsterdam, een wetenschappelijk onderzoek gestart met als doel de behandeling van langdurige slapeloosheid bij mensen met een medische aandoening te verbeteren. Met het TIMELAPSE onderzoek wordt onderzocht of bij langdurige slapeloosheid een laag dosis amitriptyline even werkzaam is als cognitieve gedragstherapie (CGT-I, nu eerste keus van behandeling) voor patiënten met langdurige slapeloosheid en een medische aandoening. Als beide behandelingen even effectief blijken, kunnen de behandelmogelijkheden in de toekomst worden uitgebreid.
Meer weten of meedoen?
Voor de TIMELAPSE studie zijn we op zoek naar deelnemers. Doet u mee? Kijk voor meer informatie en de voorwaarden op www.geldersevallei.nl/timelapse